Hamam - Hammam

Hamam

Hamam denilince aklınıza ilk gelen nedir? Benim aklıma dayanılmaz sıcak, buhar, akustik, yosun kokusu, uğultu ve annemin kaçmamam için sıska kolumdan sıkı sıkıya yakalayıp içeriye doğru sürüklemesi gelir. Anadolu’da gündelik hayatın vazgeçilmezi hamamlar bedensel ve ruhsal arınmanın sağlandığı yerler olarak varlığını halen sürdürmektedir. Cuma akşamları, düğün günleri ve dini bayramların arife günleri hamama gitme geleneği hala vardır. Osmanlı’da sosyal hayatın içerisinde hamam o kadar önemli bir yer tutuyordu ki hamamda kullanılan eşyalar da bir alt kültür olarak hamamın önemli bir parçası olarak görülüyordu. Havlu, peştemal, hamam tası, sabun kutuları, nalınlar gibi eşyalar bunların başlıcalarıdır. Özellikle çok yüksek nalınlar ilgi çekicidir. Aslında bunun, gösteriş isteğinin ötesinde, bir tür gereklilikten kaynaklandığı anlaşılıyor. Çünkü kirli sular pisliğin ötesinde, kötü kabul edilir, mümkün olduğunca uzak durulurdu. Kadınlar nalınlarını evlerine götürüp getirmez, bir daha ki kullanıma kadar saklaması için hamamda ana kadına teslim ederlerdi. Bir de işin başka bir sosyal boyutu var, o da çöpçatanlık. Eskiden anneler oğulcuklarına kız beğenmek için de hamama giderlermiş. Yüksek nalınlar üzerinde olduklarından daha uzun boylu görünen, ıslak peştemallerin sardığı vücutlarının inceliği, endamı meydana çıkan, peştemalın uçlarını omuzlarına atarak göğüslerini ortaya çıkaran, gür ve uzun saçları omuzlarını baştan başa kaplayarak bellerinden aşağı sarkan genç kızlar hava almak ve kayınvalide adaylarına kendilerini göstermek için sık sık soğukluğa çıkarlarmış. Güzellik, endam testinden sonra oğul annelerinin en çok dikkat ettikleri özellik kızın edepli olmasıymış. Bunu sınamak için anne yere sabunu düşürür, gelin adayından sabunu getirmesini istermiş. Kız eğer sabunu yerden “çok affedersiniz” domalıp alıyorsa anne yanındaki mahalle arkadaşlarıyla tası tarağı toplayıp gidermiş, bundan gelin olmaz diye… Edepli bir kız dizlerinin üstüne çömelip alır çünkü. Eğer hanım kızımız bu ilk testi geçerse hemen anne kızı süzmeye başlarmış, kız topal mı, değil mi, bacakları düzgün mü diye. Sabunu vermek için yanına geldiğinde de teni nasıl, dişleri güzel mi, konuşması düzgün mü, ağzı kokuyor mu diye bakarlarmış. Eğer buraya kadar her şey yolundaysa hamamcı hanımdan kızın kimlerden olduğu sorulur, ev ziyareti için kızın adresi öğrenilirmiş. Bundan sonrası da düğün hamamı, loğusa hamamı gibi uzar gidermiş.

Hammam

Quelle est la première chose qui vous vient à l'esprit en ce qui concerne le bain turc? Pour moi, c’est la chaleur insupportable, la vapeur, l'acoustique, l'odeur de mousse, le bourdonnement, et ma mère qui serre fermement mon bras maigre pour que je ne m'enfuie pas. Les bains, qui sont un élément indispensable de la vie quotidienne en Anatolie, existent toujours en tant que lieux de purification physique et spirituelle. La tradition d’aller aux bains turcs les vendredis soirs avant les mariages et les fêtes religieuses se poursuit toujours. Le bain avait une place si importante dans la vie sociale de l'Empire ottoman que les objets utilisés dans le bain étaient considérés comme une partie importante de la culture du bain en tant que sous-culture. Les accessoires tels que serviettes, pagnes, bols de bain, boîtes à savon, soques en bois sont les principaux. Les sabots très hauts sont particulièrement intéressants. En fait, il semble que cela soit dû à une sorte de nécessité, plutôt qu'à un désir de se montrer. Parce que les eaux polluées au-delà d’être sales étaient considérées comme maudites et étaient évitées autant que possible. Les femmes ne remportaient pas leurs sabots chez elles, mais les remettaient à la préposée du bain pour les réutiliser la prochaine fois. Il y a aussi une autre dimension sociale au travail, celle du jumelage. Dans le passé, les mères allaient aux bains pour trouver une fille pour leur fils. Des jeunes filles qui ont l'air plus grandes qu'elles ne le sont sur des sabots hauts, la finesse de leurs corps enveloppés dans des pagnes mouillés, la forme de leur corps apparaît, révélant leurs seins en jetant les extrémités du pagne sur leurs épaules, et leurs cheveux épais et longs pendant jusqu’à la taille et couvrant les épaules vont dans la salle fraîche pour prendre l'air et se montrer comme candidates de la belle-mère. Après le test de beauté et de stature, la caractéristique la plus importante attendue des mères du fils était la décence de la fille. Pour tester cela, la mère laisse tomber un savon sur le sol et demande à la future mariée de lui rapporter le savon. Si la fille ramasse le savon du sol en se courbant, la future belle-mère quitte le lieu avec ses voisines en disant que cette fille ne mérite pas d’être sa belle-fille… Parce qu’une fille bien élevée ramasse le savon en s’accroupissant. Si la fille réussit ce premier test, la mère commencera immédiatement à l’observer. Elle regarde si la fille est boiteuse ou non, si ses jambes sont correctes. Quand elle vient lui donner le savon, elles verront comment est sa peau, si ses dents sont en bon état, si sa diction est correcte et si sa bouche sent mauvais. Si tout va bien jusque-là, on demande à la propriétaire du bain qui est la famille de la fille et son adresse pour faire visite à domicile. Après tout cela viendra le bain de mariage, le bain puerpéral.